Masło

Problem wyboru tłuszczu do smarowania pieczywa w dalszym ciągu jest dla wielu osób niejasny. Masło uznawane jest za najszlachetniejszy tłuszcz zwierzęcy. Większość, bo aż około 50 % kwasów tłuszczowych obecnych w maśle, stanowią nasycone kwasy tłuszczowe, charakterystyczne właśnie dla tłuszczów pochodzenia zwierzęcego; 34-35 % stanowią jednonienasycone kwasy tłuszczowe, a 5,6 % wielonienasycone kwasy tłuszczowe. Kwasy tłuszczowe nienasycone, zarówno jedno -, jak i wielo -, chronią nas przed rozwojem chorób serca. A nasycone kwasy tłuszczowe wpływają na wzrost poziomu cholesterolu we krwi, a tym samym zwiększają ryzyko zachorowania na miażdżycę.

Masło jest otrzymywane ze śmietany mleka krowiego. Masło śmietankowe wytwarza się z nieukwaszonej śmietany, natomiast śmietana przeznaczona do produkcji masła wiejskiego jest niepasteryzowana i samoistnie dość silnie ukwaszona. Skład masła ulega zmianom zależnie od użytego surowca, zawartości dodatków oraz zastosowanej technologii. Podstawowymi składnikami są: tłuszcz (82-85 %), woda (15-16 %), i s.m.b. (sucha masa beztłuszczowa) w ilości 0,8 – 1,3%.

Spożywanie masła powoduje zwiększoną absorpcję składników odżywczych z jedzenia i ma więcej naturalnie występujących składników odżywczych oraz witamin (szczególnie witamina A i D) niż margaryna. Masło jest także bardzo kaloryczne np. masło śmietankowe zawiera 659 kcal w 100g, a masło extra – aż 735 kcal.

Z całą pewnością masło powinno być planowane w diecie dzieci do 7 lat. Zalecenie takie związane jest z naturalnie występującymi w maśle witaminami oraz brakiem w nim izomerów kwasów tłuszczowych, które mogą nadal pojawiać się w tłuszczach roślinnych. Również dla kobiet w ciąży oraz karmiących odpowiednie będzie masło, bowiem wspomniane izomery wykazywać mogą teratogenne działanie na płód.

Masło używamy oczywiście najczęściej do smarowania pieczywa, do wyrobu kremów, jako dodatek do wypieku ciast, do jajecznicy czy omletów, czy past.